Інстытут палітычных даследаванняў «Палітычная сфера» аб’яўляе пра правядзенне Трэцяй Міжнароднай навуковай канферэнцыі пад назвай: «Войны ў палітычнай і культурнай традыцыі Беларусі і краін Цэнтральна-Усходняй Еўропы». Канферэнцыя адбудзецца ў Мінску 30-31 траўня 2014 года.

Асноўныя арганізатары:

• Інстытут палітычных даследаванняў «Палітычная сфера» (Мінск, Беларусь);
• Інстытут Вялікага княства Літоўскага (Коўна, Літва);
• Instytut Polski (Мінск, Беларусь);
• Універсітэт Вітаўта Вялікага (Коўна, Літва);
• Амбасада Літоўскай Рэспублікі ў Беларусі (Літва);
• Беларускі калегіюм (Мінск, Беларусь);
• Лятучы ўніверсітэт (Мінск, Беларусь);
• Інстытут гісторыі Літвы (Вільня, Літва).

Працоўныя мовы канферэнцыі: беларуская, руская, англійская, польская.

Прыблізны лік удзельнікаў: 40 чалавек.

2014 год — гэта год, калі ў Беларусі будуць шырока адзначацца тры важныя юбілеі: 500-я ўгодкі Аршанскай бітвы, 100-годдзе пачатку Першай сусветнай вайны, 60-годдзе вызвалення Мінска ад войск нацысцкай Германіі. Усе гэтыя падзеі звязаны з вайсковай гісторыяй нашай краіны, але маюць розныя палітычныя і ідэалагічныя значэнні, адсылаюць да розных версій тлумачэння мінулага краіны і святкуюцца рознымі палітычнымі сіламі.

Гісторыя Беларусі часта разглядаецца як пазбаўленая суб’ектнасці, дзе краіна — гэта тэрыторыя заваяванняў і нашэсцяў. Яшчэ ў 1857 годзе беларускі гісторык Восіп Турчыновіч у «Обозрении истории Белоруссии с древнейших времен» такім чынам пісаў пра мінулае нашага краю: «Это поприще вековых состязаний, это перепутье могучих соперников, беспрерывно ратовавших и ходивших друг на друга, это великая могила их ратей несметных». Рэшткі такога наратыву вельмі заўважныя ў розных гістарычных і мастацкіх працах. У выніку, Беларусь і яе дзяржаўнасць — гэта ахвяра суседзяў, яе трагічны лёс быць скрыжаваннем вайсковых шляхоў. Але мы бачым і цалкам адрозны падыход да айчыннай гісторыі: як гісторыі ваяўнічага народа, авеянага вайсковай славай, актыўнага стваральніка сваёй будучыні. Вось толькі вызначэнне гістарычных ворагаў і галоўных момантаў вайсковай славы ў беларускім грамадстве далёкае ад кансенсусу і шмат у чым залежыць ад ідэалагічных і палітычных пазіцый сучаснасці.

Але вырашальны ўплыў войнаў на палітычнае самавызначэнне краіны і важнасць камемарацый вайсковых падзей і перамог у сучаснасці — гэта далёка не ўнікальны выпадак Беларусі. Мы можам знайсці вельмі шмат паралелей з суседнімі краінамі Цэнтральна-Усходняй Еўропы, сучасная палітычная суб’ектнасць якіх таксама фармавалася падчас Першай сусветнай вайны.

Юбілейны 2014 год дае выдатныя падставы паразважаць, наколькі шматлікія войны паўплывалі на развіццё палітычных інстытутаў і культурныя традыцыі Беларусі і іншых краін Цэнтральна-Усходняй Еўропы, якім чынам ў дадзеным рэгіёне фармаваліся асноўныя шляхі рэпрэзентацыі вайсковай гісторыі, як фармавалася культурная памяць пра войны і культура святкаванняў перамог і асэнсавання паразаў.

Плануецца, што ў канферэнцыі прымуць удзел каля 40 навукоўцаў з Беларусі і краін Цэнтральна-Усходняй Еўропы.

Асноўныя тэмы для разгляду:

1. Аршанская бітва і войны XVI стагоддзя ў гісторыі, гістарыяграфіі ды ідэалогіі Беларусі і іншых краін Цэнтральна-Усходняй Еўропы.
2. Першая сусветная вайна і паўстанне Беларусі як палітычнага суб’екту.
3. Роля Першай сусветнай вайны ў палітычным і культурным пераўладкаванні Цэнтральна-Усходняй Еўропы.
4. Вызваленне, акупацыя, збройны супраціў: 1944 год у гісторыі і гістарыяграфіі народаў Цэнтральна-Усходняй Еўропы.
5. Культура памяці і вайна ў Беларусі: Дзень Вайсковай славы, Дзень Перамогі, Дзень Незалежнасці.
6. Культура памяці, нацыянальныя святы і войны ў Цэнтральна-Усходняй Еўропе.

Таксама ў межах канферэнцыі адбудзецца некалькі публічных мерапрыемстваў (дыскусіі, лекцыі).

Восенню будзе абвешчаны збор заявак на ўдзел у канферэнцыі. Плануецца, што па вынікам канферэнцыі выйдзе тэматычны нумар часопіса «Палітычная сфера».

Таксама вітаюцца прапановы і далучэнне партнёрскіх інстытуцый у якасці суарганізатараў мерапрыемства.

Palityka.org