Офіс еўрапейскай экспертызы і камунікацыі прэзентаваў даследванне «Патэнцыял узаемадзеяння моладзевых грамадскіх арганізацый і ініцыятыў у вырашэнні агульных задач».

Аўтары працы — даследчыкі Цэнтра еўрапейскай трансфармацыі: Андрэй Ягораў, Алёна Зуйкова, Вольга Лашкевіч, Андрэй Шутаў і Святлана Анташкевіч.

Аўтары даследавання звярнулі ўвагу на структуру моладзевага сектара, яго геаграфію, рэсурсы, лідэрства ў моладзевым сектары, рамачныя ўмовы існавання моладзевых арганізацый, моладзевую палітыку і фактары, якія ўплываюць на ўзаемадзеянне арганізацый.

Па выніках даследавання адзначаецца, што сектар моладзевых грамадскіх арганізацый — трэці па памеры сярод усіх грамадскіх арганізацый (складае 11% ад усіх арганізацый). У ім задзейнічана не менш за 300.000 чалавек. Аднак удзел моладзі не з’яўляецца актыўным: толькі каля 15% маладых людзей уваходзяць у моладзевыя асацыяцыі, з іх толькі чвэрць удзельнічае ў жыцці арганізацый актыўна. Моладзевыя арганізацыі амаль не бачныя ў публічнай прасторы, а іх дзейнасць часта не адпавядае сапраўдным патрэбам моладзі. Даследчыкі рэкамендуюць моладзевым арганізацыям лепш вывучыць сваю мэтавую аўдыторыю і знайсці адказ на пытанне, на якіх падставах павінны будавацца прапановы, адрасаваныя іх мэтавай групе.

Вельмі нізкай з’яўляецца актыўнасць рэгіянальных моладзевых арганізацый. Больш за палову моладзевых арганізацый зарэгістравана ў сталіцы і абласных гарадах (61% і 20%, адпаведна), у той час, калі ў рэгіёнах зарэгістравана, у сярэднім, ад 1% да 4% арганізацый. Беларускім арганізацыям параілі больш інтэнсіўна працаваць у рэгіёнах, асабліва невялікіх гарадах і ў сельскай мясцовасці.

Даследчая каманда правяла вялікую працу па вызначэнні патэнцыялу ўзаемадзеяння моладзевых арганізацый: на падставе шматлікіх крыніц склала спіс існуючых моладзевых арганізацый, правяла ацэнку супрацоўніцтва паміж імі, прааналізавала ўяўленні чальцоў моладзевых арганізацый і іх асяроддзя, ацаніла магчымасць і сэнс супрацоўніцтва, сыходзячы з місій, мэтаў і задач моладзевых арганізацый, а таксама пералічыла перашкоды і стымулы для развіцця супрацоўніцтва.

Сярод іншага аўтары даследавання паспрабавалі ацаніць патэнцыял мабілізацыі моладзевых арганізацый для сумеснага вырашэння праблем. Для гэтага было праведзена апытанне па вызначэнні арганізацый-лідэраў сектара і персанальнага лідэрства. Было высветлена, што ў моладзевым сектары адсутнічаюць ярка выражаныя лідэры. Аднак падчас даследвання былі абазначаныя ўзлавыя арганізацыі і яркія асобы, здольныя кансалідаваць арганізацыі ў рамках сектара.

Даследчая каманда рэкамендуе беларускім моладзевым арганізацыям звярнуць увагу на тое, што ніхто з аўтарытэтных людзей сярод моладзевых арганізацый не ў стане сёння паўплываць на працэсы кансалідацыі самастойна — сфера ўплыву кожнага з іх вельмі абмежавана. Але калектыўныя дзеянні аўтарытэтных у моладзевым сектары людзей могуць быць эфектыўнымі і здольныя стымуляваць працэсы аб’яднання.

Пазітыўна паўплываць на патэнцыял узаемадзеяння моладзевых арганізацый для вырашэння агульных задач можа, у прыватнасці, агульнасць місіі, блізкае разуменне мэтаў супрацоўніцтва, добрыя персанальныя адносіны паміж лідэрамі і актывістамі сектара.

Пры ацэнцы ўзаемадзеяння моладзевых арганізацый звярталася ўвага на тое, з кім арганізацыі сутыкаюцца па-за сектарам. Сярод іншых пунктаў варта адзначыць, што моладзевыя арганізацыі выказваюць жаданне больш узаемадзейнічаць з дзяржаўнымі органамі. Аднак праз палітызацыю моладзевай палітыкі дзяржавы, праблемы ва ўзаемаадносінах з дзяржавай узнікаюць нават у «лаяльных» арганізацый.

Аўтары даследавання лічаць, што здольнасць уплываць на рамачныя ўмовы і палітыкі ў сферы працы з моладдзю на сённяшні дзень выходзіць за рамкі магчымасцей моладзевых арганізацый, і адзначаюць, што такая праца магчыма толькі ў межах больш буйных кааліцый і шырокага ўзаемадзеяння з іншымі кластэрамі арганізацый грамадзянскай супольнасці.

Але варта ўлічваць той факт, што сёння ўплыў на дзяржаўную палітыку з мэтай паляпшэння становішча моладзевых арганізацый не з’яўляецца прыярытэтным накірункам для штодзённай дзейнасці арганізацый (у адрозненне ад тэарэтычных уяўленняў і разумення неабходнасці уплыву на рамачныя ўмовы, на практыцы дзейнасці і супрацоўніцтва моладзевых арганізацый гэтыя дзеянні хутчэй выключэнне). Моладзевыя арганізацыі сканцэнтраваныя на вырашэнні ўласных вузкіх задач і праблем, рашэнне агульных для сектара задач з’яўляецца для іх другасным прыярытэтам.

Вырашэнне гэтых праблем даследчыкі бачаць ва ўключэнні пытанняў паляпшэння сацыяльна-палітычных умоў для сектара ў павестку дня супрацоўніцтва моладзевых арганізацый праз агульную публічную камунікацыю. А для рэалізацыі патэнцыялу супрацоўніцтва на падставе агульных поглядаў на місію арганізацый і мэты супрацоўніцтва варта наладжваць камунікацыю праз рэгулярныя падзеі хутчэй непалітычнага характара (фестывалі, агульныя форумы, тэматычныя кампаніі). Але на гэтым нельга спыняцца, паколькі агульны сэнс узаемадзеяння бачыцца ў рэалізацыі місіі і агульных каштоўнасцей па прасоўванні інтарэсаў і абароне правоў моладзі.

З усімі вынікамі і рэкамендацыямі даследвання можна азнаёміцца на сайце Офіса еўрапейскай экспертызы і камунікацыі.

rada.fm