27 жніўня, у аўторак, Лятучы ўніверсітэт запрашае на публічную лекцыю «Амбівалентныя нацыянальныя мовы: чым беларуская падобная да шатландскай» вядомага славіста, прафесара Брандайскага ўніверсітэта (ЗША) Курта Вулхайзера.

На матэрыяле шматгадовых даследаванняў, вынікаў сацыялагічных апытанняў лектар прапануе разгледзець шэраг сацыялінгвістычных паралеляў паміж беларускай і шатландскай мовамі, пачынаючы ад іх гістарычнага развіцця да агульных тэндэнцый у сучаснасці. Лекцыя уключае ў сябе тры асноўныя часткі:

• агляд гістарычнага развіцця пісьмовых адміністрацыйных і літаратурных моў у дасучасных шматмоўных дзяржавах: Вялікім княстве Літоўскім і Каралеўстве Шатландыі — з іх наступнай функцыянальнай дыялектызацыяй у стасунку да дамінуючых блізка-роднасных моў, польскай ды рускай — у выпадку беларусаў і англійскай — у выпадку шатландцаў (як і спадарожнымі ідэалагічна зараджанымі дэбатамі наконт іх статусу як незалежных моў). Вызначэнне пэўных агульных рыс у дачыненні да функцый і сацыяльных ацэнак стылістычнага мноства размоўных варыянтаў, якія паўсталі ў выніку лінгвістычнага збліжэння;
• аналіз пэўных агульных тэндэнцый у развіцці сучаснай пісьмовай беларускай і шатладскай моў. У прыватнасці, іх выбітнай ролі ў літаратурным ды культурным жыцці разам з пераважна сімвалічным альбо фармальным выкарыстаннем у грамадскай сферы. Вызначэнне праблем у развіцці адзіных пісьмовых стандартаў, а таксама пэўных падабенстваў адносна неадназначнай, амбівалентнай ролі беларускай і шатландскай моў як маркераў нацыянальнай тоеснасці;
• пазначэнне пэўных паралелей у выніках нядаўніх нацыянальных даследаванняў па выкарыстанні моў, адносінах да мовы і перавагах моўнай палітыкі, уключна з даследаваннем “Грамадскае стаўленне да шатландскай мовы”, праведзеным у 2010 годзе ўрадам Шатландыі, і вынікамі перапісу насельніцтва Шатландыі з 2011 года, гэтак сама як даследаваннямі, праведзенымі на Беларусі ў 2009-м, 2010-м і 2012-м гадах даследчымі агенцтвамі НОВАК ды НІСЭПД.

На думку амерыканскага славіста, такі аналіз падабенств і розніц у сучасным становішчы беларускай і шатландскай моў прыводзіць да цікавых высноў, якія маглі б быць карыснымі для прыхільнікаў беларускай мовы і іх шатландскіх партнёраў пры распрацоўцы на будучыню эфектыўных стратэгій моўнага менеджменту.

Лекцыя Курта Вулхайзера «Амбівалентныя нацыянальныя мовы: чым беларуская падобная да шатландскай» адбудзецца 27 жніўня ў Галерэі «Ў». Пачатак у 18.30. Уваход вольны!

Інтэрв’ю з Куртам Вулхайзерам напярэдадні лекцыі

UPD.: Відэазапіс публічнай лекцыі