У верасні беларусаў чакаюць сем дзён, насычаных інтэлектуальнымі прыгодамі.

З 19 да 25 верасня ў краіне будзе ладзіцца беспрэцэдэнтная з’ява — Тыдзень беларускага мыслення. Праграма абяцае быць надзвычай цікавай і задаволіць густы як інтэлектуальных «гурманаў», так і людзей, якія мысленнем асабліва не цікавяцца, але маюць інтарэсы ў самых разнастайных сферах жыцця і актыўную грамадзянскую пазіцыю.

Ініцыятарка мерапрыемства Таццяна Вадалажская распавяла Службе інфармацыі «ЕўраБеларусі» пра самыя «смачныя» імпрэзы Тыдня.

— Тыдзень беларускага мыслення завяршае абвешчаны пэўным колам ініцыятыў Год беларускага мыслення. Мы пачыналі яго з кампаніі «Цытуй сваё!», калі шукалі ў нашай памяці і тэкстах тое, што можа стаць базай для цытавання — думкі, добрыя фразы. Мы спрабавалі звярнуць увагу на той скарб, які ёсць у нашай культуры і мысленні. І гэта не толькі частка беларускай культуры, а тое, праз што мы сябе разумеем.

Далей, разам з Беларускім калегіумам, Лятучы ўніверсітэт рабіў Анталогію беларускага мыслення «Код прысутнасці», дзе спрабавалі падвесці пэўную рысу ў разгортванні інтэлектуальнай традыцыі. А завяршыць Год беларускага мыслення вырашылі такім фэстам, бо гэты Тыдзень прадставіць абсалютна розныя праявы сучаснага мыслення ў Беларусі. Асноўная мэта — пэўнае абуджэнне цікавасці да мыслення, разумення таго, чым мы жывем, рэфлексія. Гэта такая рэперная кропачка, магчымасць зрабіць агляд, што мы сёння маем, каму гэта цікава і наколькі глыбока мы можам працаваць з ім.

— На каго разлічана мерапрыемства: на супольнасць мысляроў, якія ў гэтым жывуць, ці на больш шырокае кола?

— Мы арыентаваліся на тое, каб гэта было цікава значна больш шырокаму колу. Усім, хто цікавіцца Беларуссю, сваім развіццём, мысленнем і пэўнымі праблемамі, да якіх яно можа адносіцца (экалагічнымі, пытаннямі штучнага інтэлекту, адкрытых дадзеных і г.д.).

— Якая праграма Тыдня?

— Тыдзень беларускага мыслення пройдзе не толькі ў Мінску, а і ў Гродне, Бабруйску, Гомелі, Віцебску, Магілёве, Брэсце. Напрыклад, у апошнім тэатр «Крылы халопа» плануе зладзіць артыстычнае чытанне інтэлектуальных тэкстаў. У Гродне будзе экскурсія па гісторыі горада і не толькі. Вельмі шмат мерапрыемстваў будзе ў Мінску: ад дыскусіі на культурніцкую тэму, якую зладзяць «Будзьма!» і «ЕўраБеларусь», да меладэкламацыі. Апошняя пройдзе ў кнігарні «логвінаЎ», падчас яе тры інтэлектуалы — Максім Жбанкоў, Ігар Бабкоў і Марыя Мартысевіч — будуць чытаць свае творы пад музычнае суправаджэнне ў выкананні Сяргея Пукста.

Апроч гэтага будуць больш камерныя, але таксама вельмі цікавыя імпрэзы. Напрыклад, суполка «Фаланстэр» папрацуе з беларускай Вікіпедыяй у кантэксце прадстаўленасці там беларускага мыслення. Таксама свой уснёсак зробяць медыйныя праекты 34mag.net, Citidog, «Беларусский журнал».

У якасці партнёраў да нас далучаецца ініцыятыва «Жывая бібліятэка», дзе ў ролі «кніг» выступяць абсалютна розныя мысляры, навукоўцы. Зразумела, будзе даволі шмат лекцый, дыскусій, як на гуманітарныя тэмы, непасрэдна звязаныя з інтэлектуальнай традыцыяй, так і пра натуральныя навукі. Апошнія арганізуюць дзве ініцыятывы: «Наука вне себя» і «Навука па-беларуску». Але пачынацца і суправаджацца Тыдзень будзе з выставы выданняў беларускіх інтэлектуалаў. Перш за ўсё, гэта часопісы, якія сталі з’яўляцца з 1990-х, энцыклапедыі, анталогіі, унікальныя тэксты і роздумы, пераклады на беларускую мову.

— Праграма сапраўды насычаная, ці ўдасца ахвотным ахапіць усе мерапрыемствы?

— Паспець на ўсё наўрад ці будзе магчыма, таму давядзецца рабіць выбар. Прынамсі ў Мінску будзе ладзіцца па некалькі мерапрыемстваў у дзень, але мы пастараемся зрабіць так, каб можна было наведаць найбольшую іх колькасць. У нас плануецца адна асноўная пляцоўка — «Корпус 8» — дзе прадугледжаны як мінімум па дзве імпрэзы штодня. Напачатку верасня мы выпусцім папярэднюю праграму, каб можна было пачынаць арыентавацца і рабіць свой выбар.

— А як будзе прадстаўлены адзін з ініцыятараў — Лятучы ўніверсітэт?

— Лятучы разам з Беларускім калегіумам робіць выставу інтэлектуальных выданняў. Апроч таго будзе пэўнае прадстаўленне самога Лятучага ўніверсітэта як прасторы для мыслення. Будзем ладзіць дыскусіі па асноўных тэндэнцыях беларускага мыслення і серыю лекцый на экалагічную, урбаністычную тэматыку, пра штучны інтэлект, магчыма, пра мысленне ў сучаснай музыцы і пра індывідуальнасць і гуманітарныя тэхналогіі, а таксама пра гісторыю беларускага мыслення. Плануецца, што і нашы студэнты прадставяць свае імпрэзы — але гэта пакуль інтрыга.

— Наколькі ахвотна іншыя ініцыятывы далучаліся да ідэі Тыдня і ці можна па іх актыўнасці меркаваць пра стан беларускага мыслення ў разнастайных яго формах?

— Адгукаліся даволі добра, але, хутчэй, не на абвестку, а на наўпроставыя прапановы. Часта было такое, што хацелі б паўдзельнічаць, але на гэты час ужо запланавана нейкае мерапрыемства. Тыдзень па патэнцыяле можна было б расцягнуць на месяц, калі б усе ахвотныя ўключыліся. Бо тое, што мы робім, — спроба зрабіць больш шырокае разуменне мыслення, не абмяжоўваючы яго навуковымі даследваннямі.

— Як можна будзе трапіць на фэст?

— Мерапрыемствы будуць вольнымі для ўдзелу, але, магчыма, на некаторыя з іх трэба будзе зарэгістравацца. На кожную імпрэзу выйдзе свой анонс, дзе ўсё гэта будзе дадаткова пазначана.

У арганізацыйны камітэт Тыдня беларускага мыслення ўваходзяць: Міжнародны кансорцыум «ЕўраБеларусь», Лятучы ўніверсітэт, Грамадская кампанія «Будзьма беларусамі!», Беларускі калегіум, «Мова Нанова», «Беларсский журнал», кнігарня «логвінаЎ», Інстытут палітычных даследаванняў «Палiтычная сфера». Інфармацыю пра Тыдзень можна знайсці на гэтых сайтах.