Што замінае развівацца рынку інтэлектуальных сістэм у Беларусі?

У межах Тыдня беларускага мыслення адбылася публічная лекцыя «Інтэлектуальныя сістэмы: праблемы і перспектывы», арганізаваная Лятучым універсітэтам і Міжнародным кансорцыумам «ЕўраБеларусь».

Выступоўца — доктар тэхнічных навук, прафесар Уладзімір Галянкоў 40 гадоў займаецца праблемай штучнага інтэлекта і інтэлектуальнымі сістэмамі, выгадаваў мноства вучняў. Яго студэнты (Уладзімір Васільевіч выкладае ў БДУІР) цягам некалькіх гадоў з’язджалі працаваць у вядучыя цэнтры ІТ-сферы свету.

Уладзімір Галянкоў і Уладзімір Мацкевіч

Падчас лекцыі Уладзімір Галянкоў разглядаў праблемы развіцця рынка інтэлектуальных сістэм: «Чалавецтва павінна саспець да гэтага», — зазначыў выступоўца.

Дык што ж такое ўвогуле інтэлектуальная сістэма? Існуе некалькі яе азначэнняў. Напрыклад, што гэта камп’ютарная сістэма, у ходзе стасункаў з якой узнікае адчуванне, што вы стасункуеце з чалавекам. Ці што гэта камп’ютарная сістэма, якая можа вырашаць інтэлектуальныя задачы, альбо тыя задачы, з якімі традыцыйная камп’ютарная сістэма не спраўляецца. Але найбольш дакладнае азначэнне інтэлектуальнай сістэмы — тая сістэма, якая здольна набываць новыя веды і ўменні і не мае абмежаванняў у пашырэнні сваіх магчымасцей. Інтэлектуальная сістэма заснаваная на ведах і прадметна незалежных (універсальных) механізмах рашэння задач.

Як падкрэсліў Уладзімір Галянкоў, пераход ад традыцыйных камп’ютарных сістэм да інтэлектуальных — гэта лагічны этап іх эвалюцыі.

Навошта нам патрэбныя інтэлектуальныя сістэмы? Па-першае, для істотнага павышэння ўзроўню аўтаматызацыі чалавечай дзейнасці. Па-другое, для пераводу сучасных інфармацыйных (камп’ютарных) тэхналогій на прынцыпова новы, больш дасканалы ўзровень. Ну і па-трэцяе, пераход да іх непазбежны. «Інтэлектуальныя сістэмы — не фантастыка», — запэўніў дакладчык.

Тым не менш, попыт на інфармацыйныя сістэмы пакуль што перавышае прапанову нават пры даволі высокім узроўні навуковых вынікаў. Асноўная прычына гэтага — адсутнасць шырокага кантынгента інжынераў, іх у нас проста ніхто не рыхтуе.

Апроч таго, павінна існаваць агульная тэхналогія распрацоўкі інтэлектуальных сістэм, створана эфектыўная методыка навучання інжынераў інтэлектуальных сістэм:

«Навука ёсць, а інжынерыі пакуль няма. Але яе трэба развіваць», — канстатаваў прафесар.

У той жа час, развіццё рынка інтэлектуальных сістэм — выклік не толькі для інжынераў, але і для навукоўцаў, бо тэхналогія распрацоўкі павінна пастаянна ўдасканальвацца.

Але патрабаванні ёсць не толькі да стваральнікаў, але і да карыстальнікаў інтэлектуальных сістэм, а таксама да тэхналогіі іх распрацоўкі. Калі казаць глабальна, то для развіцця рынка інтэлектуальных сістэм неабходна ўзаемадзеянне навукі, адукацыі, інжынерыі і бізнеса, а гэтага ўзаемадзеяння ў нас бракуе, зазначыў выступоўца.

«Калі мы зразумеем, што такое сэнс, як яго фармалізаваць і змясціць у памяць камп’ютара, тады развяжуцца шматлікія пытанні», — паабяцаў ён. І падсумаваў:

«Навучыцца рабіць інтэлектуальныя сістэмы можна толькі адным спосабам — рабіць інтэлектуальныя сістэмы».

Відэазапіс публічнай лекцыі: